زبان توركي آزربايجاني مانند ساير زبان‌هاي توركي از نظرِ ساختاري زباني التصاقي است. منظور از زبان التصاقي يا پس‌وندي اين است كه بن فعل در ابتداي واژه قرار مي‌گيرد و با افزودن پسوندها حالت‌هاي فعل تغيير مي‌كند. مثال: گل (بيا) گل‌دي (آمد)، گل‌دي‌لر (آمدند).
در زبان توركي آزربايجاني امكان ساختن فعل و مصدر از اسم و صفت وجود دارد. مثال: قولاخ (گوش)، قولاخ‌لاماخ (گرفتن از گوشِ كسي براي تنبيه)؛ ال (دست)، ال‌له‌مك (ورز دادن)؛ سو (آب)، سولاماق (آب پاشيدن)؛ گؤزل (زيبا [صفت])، گؤزل‌لمه‌ك (به‌زيبايي ستودن)، يئيين (تند [صفت]) يئيين‌لمك (شتاب گرفتن)؛ گؤز (چشم)، گؤزلوك (عينك)، گؤزلوك‌چو (عينك‌ساز يا عينك‌فروش)، گؤزلوك‌چولوك (عينك‌سازي يا عينك‌فروشي). اين ويژگي زبان‌شناختي، امكان گسترده‌اي براي افادهٔ روي‌دادها و افعال پديد مي‌آورد تاآنجا كه برخي از محققين شمار فعل را در زبان‌هاي توركي و ازجمله آزربايجاني غيرقابل شمارش دانسته‌اند.
آن -آنماق- آنلاماق
آن: لحظه، زمان- بير آندا: در يك لحظه-بير آنليق: يك لحظه -لحظه اي
آن فعل امر از آنماق: بياد آور
آنماق: بخاطر بياد آوردن ياد كردن-
آنلاماق: فهميدن درك كردن-(آنلاماز: نفهم)
قارشي مقابل رو يا رو- مخالف ضد
ايرانا قارشي يئني تحريم لر ايران مقابل تحريمهاي جديد
سرطانا قارشي مولتي ويتامين سرطان در مقابل مولتي ويتامين
تورك ميللي فوتبول تاخيمي هلنده قارشي - تيم ملي فوتبال تركيه در مقابل هلند
يالين -برهنه-دست خالي-بي ساز و برگ
يالين
يالين آياق : پا برهنه
يالين مئشه لر : جنگلهاي خالي و برهنه
يالين(ساده، بسيط) جومله
يالين قالين (خميريله اولونموش قالين چؤرك)
- يالين اوينار
يالين اوتر :
يالين گئت ياغيش آستينا :
---------------
لخت، بدون پوشش، برهنه. آياغى يالين دير. (پايش برهنه و بدون كفش است.) ◊فرد. (در مقابل زوج) ايكي جوفت يالين. (دو جفت و يك فرد كه به معناي 5 است.) يالينقيز (yalınqız) : تك و تنها، مجرّد. يالينقيز الْلي (yalınqız əlli) : با دست تنها، به تنهايي، يكه و تنها. يالينقيزليق (yalınqızlıq) : تنهايي، مجرّدي. يالينقيز يوْوشان (yalınqız yovşan) : بوتة درمنه، نوعي درمنه كه در مناطق سرد و معتدل مي‌رويد و مصرف دارويي و طبّي دارد.
اوت ot علف سبزه
اوت ot :علف سبزه
اوتمك otmek :جلو زدن پيشي گرفتن سبقت گرفتن عبور كردن
اوتمك :سوزاندن كز دادن با آتش تميز كردن
اوت: علف -اوت: عبور كن جلو بزن سبقت بگير
اوتن گون: روز گذشته- اوتن گئجه :شب گذشته- اوتن آي: ماه گذشته
...................................
اوتن گونلريم
روزهاي گذشته ام
.................................
اوزاخلاردا يالقيز بير آغاج گيبي قالمشام ،آي اوتن يئل
منه يازين قيزيل گول لرينده ن موشدولوق گتير
.............................................................
اوتن خاطره لر خاطرات گذشته
بير شعر يازماليام بو گون دوستا من
اوتن خاطيره لر ياديما دوشدو
او مني آتسادا من اونو آتمام
آيريليق شربتين تكينه ايشدي
----
باشدان باشا بو وطن
بيزيمكي دير اوشاقلار
وطنسيزي هميشه
يولدان اوتن آياقلار
